URUGWAJ  
 
     
 
 
       
  Nazwa: Wschodnia Republika Urugwaju (República Oriental del Uruguay)  
  Położenie: państwo w południowo-wschodniej części Ameryki Południowej, między Brazylią a Argentyna oraz między Atlantykiem a La Platą  
  Powierzchnia: 177,4 tys. km2  
  Liczba ludności: ok. 3,4 mln  
  Podział administracyjny: 19 departamentów  
  Język urzędowy: hiszpański  
  Jednostka monetarna: 1 peso urugwajskie = 100 centesimos  
  Święto narodowe: 25 sierpnia  
  Stolica: Montevideo  
  Największe miasta: Salto, Paysandú, Las Piedras, Rivera, Tacuarembó, Montevideo  
  Najwyższy szczyt: Cerro Catedral (513 m n.p.m.)  
  Główne rzeki: Urugwaj, Río Negro, Cuarein, Queguay Grande  
  Największe jeziora: Embalse de Río Negro, Mirim (Merín)  
  Przemysł: Przemysł spożywczy (mleczarski, mięsny, olejarski), wełniany, skórzany, tytoniowy, chemiczny, samochodowy, hutnictwo żelaza; rolnictwo: uprawa pszenicy, jęczmienia, ryżu, buraków cukrowych, kukurydzy, ziemniaków, winorośli, drzew cytrusowych, tytoni; hodowla owiec, bydła, koni; rybołówstwo.  
     
     
  Historia  
  W czasach prekolumbijskich zamieszkany przez Indian Charrúa.
1515 Hiszpan J. Diaz de Solis dotarł do ujścia La Platy. Opór miejscowych Indian, a przede wszystkim brak poważniejszych bogactw naturalnych opóźnił procesy kolonizacyjne. 1724 Hiszpanie założyli Montevideo, w dwa lata później cały Urugwaj został przyłączony do wicekrólestwa Peru, w 1776 do wicekrólestwa La Platy.
1810-1814 wyzwolony spod władzy hiszpańskiej przez powstańców pod dowództwem J.G. Artigasa. 1816 anektowany przez Portugalczyków i przyłączony do Brazylii. 1825 proklamował niepodległość. 1828 Argentyna i Brazylia, w traktacie podpisanym w Rio de Janeiro, ostatecznie uznały suwerenność Urugwaju. W pierwszych latach niepodległości o wpływy w kraju rywalizowały dwie partie polityczne - liberalnych colorados, reprezentujacych burżuazję miejską z wybrzeża, oraz konserwatywno-klerykalnych blancos, związanych z interesami hodowców bydła z interioru.
1839-1852 Urugwaj toczył wojnę z Argentyną, 1865-1870 w sojuszu z Argentyną i Brazylią walczył z paragwajskim dyktatorem F. Solano Lópezem. Sytuacja wewnętrzna ustabilizowała się dopiero za prezydentury J. Batlle y Ordó.eza (1903-1907 i 1911-1917).

Polityka wewnętrzna - dyktatura wojskowa

1919 wprowadzono w życie nową konstytucję, a wraz z nią szereg reform, które zmodernizowały i ustabilizowały kraj. Zagwarantowano m.in. rozdział Kościoła od państwa, wprowadzono powszechne prawa wyborcze, system powszechnych ubezpieczeń społecznych, ograniczono władzę prezydenta, wprowadzono 8-godzinny dzień pracy, przeprowadzono nacjonalizację banków oraz przedsiębiorstw i zakładów użyteczności publicznej. Światowy kryzys lat 1929-1933 wpłynął na zaostrzenie sytuacji wewnętrznej. W 1933 prezydent G. Terra (1931-1938) dokonał, na wzór B. Mussoliniego, zamachu stanu i ustanowił prawicową dyktaturę. W 1942 Urugwaj zerwał stosunki z państwa Osi, a w 1945 wypowiedział im wojnę.
W 1952 wprowadzono nową konstytucję znoszącą urząd prezydenta. Pod koniec lat 50. sprawujący władzę blancos usiłowali realizować politykę Międzynarodowego Funduszu Walutowego, powodując wzrost niezadowolenia społecznego. W latach 60. spadek eksportu (głównie wełny) przyniósł załamanie koniunktury gospodarczej. Rozkład systemu zabezpieczeń socjalnych, rozpowszechnianie się ubóstwa doprowadziły do powstania organizacji partyzanckiej tupamaros (przekształconej w 1985 w partię polityczną). Postępującej anarchizacji życia politycznego nie zdołały zapobiec nawet rządy armii. Wojskowi zawiesili podstawowe prawa obywatelskie (1972), rozwiązali parlament (1976), zabronili działalności lewicowym partiom politycznym.
1985 przywrócono rządy cywilne powracając do demokratycznego modelu sprawowania władzy. W 1986 uzgodniono 3-letni plan odbudowy gospodarki. W 1990 urząd prezydenta objął L.A. Lacalle Herrera (z partii blancos), który ogłosił zgodę narodową i utworzył rząd koalicyjny z udziałem colorados. Jego liberalna polityka ekonomiczna napotkała opór opozycji, a program prywatyzacji został odrzucony w referendum w 1992. W 1994 w wyborach prezydenckich zwyciężył J.M. Sanguinetti Coirolo (z partii colorados). Od 1 III 2000 prezydentem Urugwaju jest Jorge Battle.
 
     
  Trochę geografii  
  República Oriental del Uruguay leży pomiędzy rzeką Urugwaj na granicy z Argentyną, ujściem La Platy, Oceanem Atlantykim a granicą z Brazylią. Powierzchnia kraju wynosi 177,4 km2, czyli nieco więcej niż połowa powierzchni Polski. Większość kraju ma charakter równinny, z wyjątkiem wzgórz (zwanych cuchillas) rozciągających się na północy, przy granicy z Brazylią. Osiągają one wysokość 200-500 m n.p.m. Wzdłuż wybrzeża Atlantyku rozciąga się płaska równina, częściowo zabagniona, z licznymi lagunami i jeziorami przybrzeżnymi. Znajduje się tu wiele pięknych i piaszczystych plaż. Wybrzeże południowo-zachodnie rozciąga się nad estuarium La Platy. Głównymi rzekami Urugwaju są: Urugwaj i Rio Negro.
Krajobraz Urugwaju ma charakter lekko pagórkowaty, są to tereny przejściowe pomiędzy argentyńską Pampą a Wyżyną Brazylijską. Jest to jednak kraj nizinny. Jedynie z północnego wschodu na południowy zachód przebiegają dwa niezbyt wysokie pasma, wznoszące się zaledwie na wysokość 200-400 m n.p.m. Najwyższym wzniesieniem kraju jest Cerro Catedral (513 m n.p.m.) położony w departamencie Maldonado, w pobliżu wybrzeża Oceanu Atlantyckiego. Nad La Platą brzeg jest stromy z wystającymi najczęściej pumeksowymi skałami, między którymi rozciągają się piaszczyste plaże. Całe terytorium Urugwaju należy do zlewiska Atlantyku. Do największych rzek kraju należą Urugwaj (1650 km dł.) oraz jego dopływy: Cuareim (200 km), Daymán (160 km), Río Negro (800 km) dzieląca kraj na dwie części: północną i południową oraz Cebollati (210 km). Największym zbiornikiem wodnym Urugwaju jest zalew Embalse de Río Negro (4100 km2) utworzony poprzez wybudowanie wielkiej zapory Rincón del Bonete na rzece Río Negro. Bieg rzeki Urugwaj odpowiada linii zaburzeń tektonicznych. Powyżej miasta Salto znajdują się w jej korycie liczne wodospady i progi skalne. W Urugwaju występują także liczne jeziora lagunowe, z których największym jest Mirim (Merín).
Stolicą Urugwaju jest Montevideo. Obszar kraju podzielony jest na 19 departamentów. Głównymi miastami są: Montevideo, Salto, Paysandú, Las Piedras, Melo, Rivera oraz Tacuarembó.
 
     
  Klimat  
  Urugwaj leży w strefie klimatów podzwrotnikowych. Na całym obszarze panuje klimat wilgotny typu śródziemnomorskiego. Zimy są łagodne o średnich temperaturach miesięcznych sięgających 10-12°C. Lata są ciepłe, ze średnimi temperaturami 24-27°C. Zimą z południowego zachodu wieją chłodne wiatry pamperos powodujące gwałtowne ochłodzenie i spadek temperatury.
Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju wynoszą: w styczniu 23°C i 77 mm, w lipcu 11°C i 67 mm.




Aktualna pogoda w krajach Ameryki Południowej:
wunderground.com

 
     
  powrót do listy regionów